Quantcast
Channel: Ría de Ribadeo
Viewing all 349 articles
Browse latest View live

Sobre os carteis da Ruta Natural do Camiño do Cantábrico

$
0
0



O Camiño Natural da Ruta do Cantábrico é unha das rutas que o Ministerio de Medio Ambiente está a proxectar por todo o territorio. Pretenden ser rutas por entornos naturais que unan distintos puntos de interese, e dar así a coñecer o patrimonio natural español, que é moito e moi variado. Dentro da rede de Camiños Naturais, o do Cantábrico é un percorrido pola costa cantábrica galega, duns 133 km. de distancia, que une Ribadeo co cabo Ortegal.





A iniciativa paréceme interesantísima, pero non pretendo hoxe afondar nela. O propósito desta entrada é simplemente denunciar a pouca profesionalidade dos deseñadores de certa cartelería que se pode ver na ruta, polo menos no tramo ribadense. Fai meses que detectei a instalación deste cartel explicativo sobre as aves da Ría de Ribadeo na zona do Cargadeiro.




O cartel é unha copia exacta do texto, imaxes e ata o mapa que eu deseñei no seu momento para o Concello de Ribadeo (aquí podedes velo: https://es.scribd.com/user/191572371/Ria-de-Ribadeo-Enrique-Sampedro). Cando vin o cartel, pensei que o Ministerio lle pedira o material ó Concello para poder elaborar este cartel. E fai pouco chegoume noticia de que había outro igual instalado preto do Muiño das Aceas, que aquí podedes ver.





Pois ben. Como dicía, pensaba que o Ministerio lle pedira o contido ó Concello para poder elaborar os carteis, e que simplemente, se "esqueceran" ("olvidaran", para los lectores no gallegos) de poñer nos carteis o nome do autor. Pero estes días atopeime coa concelleira de Turismo de Ribadeo, Ana María Martínez, quen me sacou o tema, e me dixo que se quedara sorprendidísima ó ver os carteis. Díxome que se trataba dunha copia exacta dos folletos, pero que non sabía nada do tema, e que o Ministerio non contactou en ningún momento co Concello para pedirlles o material. Así que sacamos a conclusión de que simplemente o que fixeron foi plaxialo, nin máis nin menos.

Son consciente de que isto por desgracia está á orde do día. Pero non deixa de sorprenderme que por parte dun organismo oficial se realicen este tipo de prácticas, cando menos, pouco loables. Tamén sei que podería emprender algún tipo de acción legal contra este roubo da propiedade intelectual, pero polo momento non o considero pertinente. O que sí quería é que quedase constancia delo, e por iso decidín escribir esta entrada. Así que dito queda.

Saúdos e ata a próxima.

Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com



Tres cisnes negros na Ría de Ribadeo

$
0
0
Fai uns días publicaba no Facebook a foto dos tres cisnes negros que observei o pasado 25 de agosto na Ría de Ribadeo. Agora, con algo máis de tempo, traio máis fotos ó blog.




A observación fíxena como dicía o pasado 25 de agosto pola mañá. O día non estaba nada propicio para a observación de aves, debido á neboa, polo que había moi pouca luz. Sen embargo a presenza destes tres exemplares de cisne negro (Cygnus atratus) non pasa desapercibida e chamaron pronto a miña atención. Primeiro vinos desde moi lonxe, á altura do observatorio de Reme. Así que collín o coche e achegueime ata o obervatorio para velos máis de preto.

Vista desde o observatorio de Reme



E desde alí foi desde onde lles tirei estas fotos. A pesar da mala luz, sirven para identificalos e deixar constancia da súa presenza na ría.

Os raros visitantes da Ría de Ribadeo xunto a unha das águias pescadoras

Outra foto coa pescadora no seu pousadoiro






Estiven observándoos durante bastante tempo, e puiden ver cómo se alimentaban tranquilamente das algas do fondo mariño. Para rematar esta breve entrada, deixo este pequeno vídeo. Disculpade a pésima calidade. Estaban xa moi lonxe, e está sacado co zoom dixital ó máximo. Pero sirva coma testemuña desta rara observación.





Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Aguia pescadora, cisnes negros e limícolas

$
0
0
Tiña pendente redactar esta entrada da miña última visita á Ría de Ribadeo, do día 25 de agosto. Ademáis dos cisnes negros dos que xa falei anteriormente no blog (ver: http://ria-de-ribadeo.blogspot.com.es/2016/09/tres-cisnes-negros-na-ria-de-ribadeo.html) había máis cousas ese día pola ría, que é o que vos conto agora.



A mañá presentaba unhas condicións bastante malas para a observación de aves, por certo, xa que a brétema impedía unha boa visión. Pero a pesares diso, algo sempre se pode ver. Así, na lonxa, un bo lugar para a observación de gaivotas, había algun que outro gaivotón (Larus marinus) e uns cantos xuvenís de gaivota escura (Larus fuscus).

Gaivota escura (xuv.)

Gaivotón


Desde o porto dirixinme ó observatorio de Reme, que foi onde localicei os tres cisnes negros (Cygnus atratus), a sorpresa da xornada. Ata fai uns días aínda seguían por alí, por certo.

Cisnes negros








Xunto ós cisnes estaba tamén unha das dúas pescadoras (Pandion haliaetus) invernantes habituais, que resultou ser Virgilia (según confirmou Carlos Sanjurjo). A outra, Panchita, anda xa tamén por alí, pero nestas datas aínda non chegara. 



Á altura do Muro das Lamas puiden ver un grupiño duns 15 mazaricos reais (Numenius arquata) e un bando mixto de gaivotas escuras (Larus fuscus) e choronas (Chroicocephalus ridibundus).

Mazarico real



Xa pola beira asturiana, entre a Veiga e a enseada do Fondón apenas algúns exemplares de lavanco (Anas platyrhynchos), unha garzota (Egretta garzetta) e un miñato (Buteo buteo).

Garzota e lavanco

Miñato


E para finalizar a volta á ría, en Salías máis gaivotas, outra garzota e un reducido grupo de píllaras reais (Charadrius hiaticula) e pilros comúns (Calidris alpina).


Garzota e gaivotas choronas

Píllaras reais

Pilros comúns

Pilro común







Píllara real



Saúdos e ata a próxima.


Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Día de las aves en Aldeaseca (Ávila)

$
0
0




El pasado fin de semana (1 y 2 de octubre) se celebró el Día de las Aves. En muchos lugares se realizaron actividades relacionadas con el mundo de la ornitología. Yo este año no participé en ninguna de ellas, pero aprovechando que estaba en Aldeaseca, no quise que se pasase la fecha sin salir al menos a dar una vuelta por el campo. El paseo no fue especialmente prolífico, pero siempre que se sale al campo se disfruta, y siempre hay aves que observar. Aquí os dejo una lista de las especies identificadas, así como unas pocos fotos de este pequeño paseo por La Moraña abulense.

Castellano / Nombre científico / Galego
Ánade azulón / Anas platyrhynchos / Lavanco
Perdiz roja / Alectoris rufa / Perdiz
Zampullín común / Tachybaptus ruficollis / Mergullón pequeno
Milano real / Milvus milvus / Miñato real - millafre real
Gavilán / Accipiter nisus / Gabián
Cernícalo / Falco tinnunculus / Lagarteiro
Gallineta / Gallinula chloropus / Galiña de río - galiñola
Focha / Fulica atra / Galiñola negra
Pico picapinos / Dendrocopos major / Peto real
Cogujada / Galerida cristata / Cotovía cristada - cotovía dos camiños
Cogujada montesina / Galerida theklae / Cotovía montesa
Petirrojo / Erithacus rubecula / Paporrubio
Ruiseñor / Luscinia megarhynchos / Reiseñor
Tarabilla norteña / Saxicola rubetra / Chasco norteño - chasco rabipinto
Mosquitero común / Phylloscopus collybita / Picafollas común
Papamoscas cerrojillo / Ficedula hypoleuca / Papamoscas negro
Urraca / Pica pica / Pega
Grajilla / Corvus monedula / Gralla cereixeira - gralla pequena
Estornino negro / Sturnus unicolor / Estorniño negro
Verdecillo / Serinus serinus / Xirín
Jilguero / Carduelis carduelis / Xílgaro

Cogujada montesina

Collalba gris

Collalba gris

Collalba gris

Fuente La Rosa (Aldeaseca)

Fuente La Rosa

Tarabilla norteña

Cernícalo

Zampullín
































Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


Grullas, gansos, patos y mucho más. Las lagunas de El Oso.

$
0
0
La pasada semana hice la primera visita de la temporada a uno de mis lugares favoritos para observar aves en invierno, las lagunas de El Oso, en la provincia de Ávila. Las grullas, gansos y diferentes especies de anátidas nunca fallan aquí, además de muchas otras especies que se pueden observar.

El día comenzó con una densa niebla, que por suerte poco a poco se fue abriendo, lo que me permitió disfrutar de una estupenda mañana de pajareo. Lo primero que pude ver, además de las anátidas que había en la laguna, fueron los ánsares (Anser anser) que pastaban en los campos circundantes.


Por allí cerca una garza real (Ardea cinerea) buscaba su desayuno, y tuve la suerte de ver cómo cazaba a un roedor de un tamaño considerable y se lo tragaba en un abrir y cerrar de ojos.




A medida que la niebla iba desapareciendo completamente, empezaron a aparecer ante el objetivo más bandos de gansos, avefrías (Vanellus vanellus), anátidas de diversas especies, gallinetas (Gallinula chloropus)... Y también por la vegetación cercana, varias especies de paseriformes como buitrón (Cisticola juncidis), petirrojo (Erithacus rubecula), ruiseñor bastardo (Cettia cetti) o gorrión molinero (Passer montanus), otro habitual de El Oso.


Avefrías

Gorrión molinero


Y pronto aparecieron también las estrellas del lugar, las magestuosas grullas (Grus grus) inundando todo con su estridente trompeteo.



En cuanto a las anátidas presentes en la laguna, observé ánade real (Anas platyrhynchos), la más abundante, cercetas (Anas crecca) también en buen número, silbones (Anas penelope), algunos patos cuchara (Anas clypeata) y un par de ánades rabudos (Anas acuta).














Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Grullas al atardecer en El Oso

$
0
0
Ayer estuve de nuevo en la Laguna del Oso, que está espectacular en estas fechas. Las cifras del último censo realizado por Chema García y Víctor Coello hace escasos días, arrojaban unos números de más de 1.500 grullas y en torno a los 1.000 gansos. Ayer estuve con Víctor, y aunque no las contamos, los números andarían por ahí.

Localizamos también las dos barnaclas cariblancas que descubrió Víctor y que llevan en El Oso un par de semanas. Lo que no vimos fueron los dos ánsares caretos, aunque puede que estuviesen, ya que había grupos que los teníamos demasiado lejos y no pudimos ver todos los individuos.
















Aquí os dejo el listado de especies identificadas en torno a la laguna (castellano / científico / galego):

Ánsar / Anser anser / Ganso bravo
Barnacla cariblanca / Branta leucopsis / Ganso de cara branca - ganso sangano
Ánade silbón / Anas penelope / Asubiador - pato asubión
Cerceta / Anas crecca / Cerceta
Ánade azulón / Anas platyrhynchos / Lavanco
Pato cuchara / Anas clypeata / Pato cullerete
Garza real / Ardea cinerea / Garza real
Cigüeña / Ciconia ciconia / Cegoña branca
Cernícalo / Falco tinnunculus / Lagarteiro
Gallineta / Gallinula chloropus / Galiña de río - galiñola
Grulla / Grus grus / Grou
Avefría / Vanellus vanellus / Zaconela (galego local) - avefría
Agachadiza / Gallinago gallinago / Becacina













Y por último, unas cuantas imágenes del espectacular atardecer de ayer con los grupos de grullas entrando a la laguna a dormir.








Saludos y hasta la próxima.

Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com



Invasión de ostra rizada na Ría de Ribadeo

$
0
0
As famosas “Ostras del Eo” que cultiva e comercializa unha empresa do veciño Castropol, esténdense coma unha praga por toda a Ría de Ribadeo. Probablemente moitos de vosoutros xa vos tedes fixado na propagación desta especie por toda a costa rochosa da ría. E os que non o tiñades feito, seguro que a partir de agora o faredes, porque a súa presenza é escandalosamente visible. E resulta estraño que ante algo tan evidente, pouco se teña escrito ou falado do tema. Ou polo menos eu nada teño visto. Así que desde o blog quero dar a coñecer esta situación.

Cassostrea gigas nos penedos da Ría de Ribadeo




Comecemos por analizar o molusco en cuestión, a coñecida coma “Ostra del Eo”. O primeiro que quero dicir é que pouco ten do Eo. Máis alá de que sexa o seu nome comercial, nin se cría no Eo (críase na ría, non no río), nin procede de aquí, nin o seu cultivo é exclusivo de aquí. Todo o contrario. Trátase da Cassostrea gigas, unha especie de ostra procedente dos mares de Xapón, China e Corea, e que debido á súa boa adaptación a unha gran variedade de condicións ambientais, así como ó seu rápido crecemento, converteuse desde fai décadas na especie de ostra máis cultivada do mundo. En España coñécese cos nomes de ostra rizada, ostra xaponesa, ostra do pacífico, ostra portuguesa ou ostión. Os seus inicios coma especie comercial fora da súa zona de orixe remóntanse a principios do século XX, na costa pacífica dos EE.UU. Posteriormente a súa produción estendeuse polos mares de todo o planeta, desde o Reino Unido ata Australia, pasando por practicamente tódolos países de Europa, así como África ou Sudamérica. Polo tanto, trátase dunha especie que coñece como poucas o significado da palabra globalización.





E como non podía ser doutro xeito, unha especie que se adapta e resiste tan ben diferentes condicións e ambientes mariños, é unha candidata perfecta para escapar ó control humano e comezar a súa propia expansión coma especie, invadindo lugares que non lle son propios e competindo polo hábitat coas especies autóctonas de cada zona. É o que ocorreu en moitos dos lugares onde a ostra rizada se cultiva, e que está levando nalgúns lugares a tomar medidas para tentar controlar a súa expansión. En España sen embargo, non está incluída no catálogo de especies invasoras, o que non quere dicir que non o sexa. Como moitos saberedes, a elaboración do Catálogo español de especies exóticas invasoras, aprobado por Real Decreto no ano 2013, estivo desde o primeiro momento sometido a unha forte presión. Hai moitos intereses económicos involucrados e afectados, o que a piques estivo de botar para atrás a aprobación do decreto. A pesar diso, finalmente saíu adiante, pero moitas especies exóticas invasoras quedaron fora do catálogo, e polo tanto, libres polo momento de ser afectadas. Pero isto non quere dicir que deixen de ser especies invasoras, xa que de feito o son. Por definición, as especies exóticas invasoras son “especies foráneas (exóticas) que foron introducidas de forma artificial, accidental ou voluntariamente, e que despois de certo tempo conseguen adaptarse ó medio e colonizalo. As especies nativas, ó non ter evolucionado en contacto con estas novas especies, non poden competir con elas, polo que son desprazadas”. O Real Decreto aprobado no noso país establece para as especies incluídas no Catálogo, a prohibición “de posesión, transporte, tráfico e comercio de exemplares vivos ou mortos”. E aquí radica o quid da cuestión, xa que estas tan estritas coma necesarias medidas, van en contra dos enormes intereses creados en torno a varias especies invasoras. Achegándonos ó caso do que falamos, é doado imaxinar o que sucedería si a ostra rizada fora incluída no citado catálogo. Automaticamente a súa produción e venda sería completamente ilegal.

Cassostrea gigas nun penedo xunto con outras especies autóctonas: lámparas (Patella vulgata), mexilóns (Mytilus edulis), chícaros (Littorina littorea) e arneiróns (Chthamalus montagui).



A ostra propia da ría é a ostra común (Ostrea edulis), da que xa había unha poboación moi escasa na ría. Non dispoño de datos da súa evolución poboacional na Ría de Ribadeo, nin do impacto que sobre ela está a ter a súa curmá invasora. Pero atreveríame a dicir que a expansión da invasora debe prexudicar sen dúbida á autóctona, coa que compite en espazo e alimento. E seguramente non será a única especie á que prexudique. Segundo os datos de varios estudos científicos “o impacto biolóxico máis evidente da ostra do Pacífico é o cambio da arquitectura do substrato onde se establecen as súas poboacións e a modificación da estrutura e dinámica das comunidades que invade, o que xenera respostas diferentes segundo o grupo taxonómico considerado. No ambiente onde se establecen alteran o substrato, a dispoñibilidade de nutrientes na columna de agua, modifican a dinámica sedimentaria costeira e aceleran o reciclado de nutrientes”. Para máis información sobre este tema, podedes ler este interesante estudo realizado en Uruguai:
http://www.smdu.org.uy/93/dosSantos_Fiori_245-252_CSMU93.pdf

Así pois, non cabe dúbida de que a expansión desta especie invasora pola nosa ría está a alterar a dinámica natural propia do ecosistema local, como o altera a introducción de calquera especie invasora. A clave está en saber si esta alteración pode ser asumida polo ecosistema sin que produza nel unha alteración demasiado grave, ou si pola contra, terá efectos nefastos para algunha especie autóctona, o que sería máis grave.


Non pretende ser este un estudo sobre tal impacto, senón simplemente un artigo co que quero dar a coñecer esta situación a quen non a coñeza. E como máis vale unha imaxe ca mil palabras, aquí vos deixo unhas cantas fotos sacadas na praia do Cargadeiro, onde se pode apreciar ata que punto chega a colonización desta especie foránea sobre os penedos da ría. Dicir ademais que as fotos son do Cargadeiro, pero en calquera outro lugar se poden ver por todas partes.













Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


Censo de aves acuáticas Ría de Ribadeo 2017

$
0
0
Coincidindo coas datas elixidas a nivel internacional para realizar o censo de aves acuáticas invernantes en humidais de todo o mundo, a pasada fin de semana fixen o meu particular censo da Ría de Ribadeo. En anos anteriores non puidera facelo exactamente nas mesmas datas, pero este ano por fin mo permitiron as circunstancias.



Ademáis, celebrouse tamén ese mesmo fin de semana, en concreto o sábado 14, o censo ibérico de aguia pescadora, organizado pola Fundación Migres - Amigos del Águila Pescadora, e coordinado en Galicia pola Sociedade Galega de Ornitoloxía. Coa especial vinculación que sinto con estas fermosas aves e en particular coa súa presenza como invernantes na nosa ría, pois apunteime ó censo, aquí sí que de forma "oficial". O día que o estaba facendo encontreime pola ría con Carlos Sanjurjo, outro namorado das pescadoras, así que acabamos os dous xuntos contándoas. Localizamos as 3 que me dicía Carlos que estaban este inverno aquí. A saber: Panchita (anela 82), Virgilia (anela LV) e outro exemplar sen anelar.





E sen máis dilación, imos cos datos do meu censo de aves acuáticas invernantes na Ría de Ribadeo:

Castellano / Nombre científico / Galego
Ánade silbón / Anas penelope / Asubiador - pato asubión347
Ánade friso / Anas strepera / Pato frisado21
Cerceta / Anas crecca / Cerceta58
Ánade real / Anas platyrhynchos / Lavanco184
Ánade rabudo / Anas acuta / Pato rabilongo205
Porrón bastardo / Aythya marila / Pato bastardo - pato caribranco1
Havelda / Clangula hyemalis / Pato rabeiro2
Negrón / Melanitta nigra / Pentumeiro9
Serreta mediana / Mergus serrator / Mergo cristado1
Colimbo grande / Gavia immer / Mobella grande2
Zampullín cuellinegro / Podiceps nigricollis / Mergullón de pescozo negro - mergullón orelleiro9
Cormorán / Phalacrocorax carbo / Corvo mariño54
Cormorán moñudo / Phalacrocorax aristotelis / Corvo mariño cristado3
Garcilla bueyera / Bubulcus ibis / Garza boieira - garza mediana20
Garceta / Egretta garzetta / Garzota45
Garza real / Ardea cinerea / Garza real16
Espátula / Platalea leucorodia / Cullereiro20
Águila pescadora / Pandion haliaetus / Aguia pescadora3
Ostrero / Haematopus ostralegus / Lampareiro (galego local) - gabita20
Correlimos común / Calidris alpina / Pilro común - pilro curlibico91
Zarapito trinador / Numenius phaeopus / Mazarico chiador14
Zarapito real / Numenius arquata / Mazarico real69
Archibebe común / Tringa totanus / Bilurico patirrubio - bilurico común11
Archibebe claro / Tringa nebularia / Bilurico pativerde - bilurico claro44
Andarríos chico / Actitis hypoleucos / Bilurico das rochas - bilurico bailón1
Aguja colinegra / Limosa limosa / Mazarico rabinegro55
Gaviota reidora / Chroicocephalus ridibundus / Gaivota choronax
Gaviota sombría / Larus fuscus / Gaivota escurax
Gaviota patiamarilla / Larus michahellis / Gaivota patiamarelax
Gavión atlántico / Larus marinus / Gaivotónx
Charrán patinegro / Sterna sandvicensis / Carrán cristado9
Martín pescador / Alcedo atthis / Picapeixe - martiño peixeiro1

x- Especie observada pero non censada

Como sempre me gusta aclarar, estos son os datos das aves que eu observei e puiden contar, o que non quere dicir que sexan datos absolutos, como ben saben os censadores.



Pasemos a analizar agora algunhas conclusións que se poden sacar dos datos. Gústame comezar sempre polas anátidas, o grupo de aves polo que a Ría de Ribadeo obtivo o seu recoñecemento internacional coma humidal Ramsar. Ainda que desgraciadamente, e como xa falei aquí moitas veces, o descenso da poboación invernante de anátidas nas últimas dúas décadas foi tremendo na nosa ría. Pois ben, en liñas xeráis, continuamos en valores semellantes ós dos últimos anos. O que máis se sae do normal é a cifra de lavancos, só 184, a cifra máis baixa para esta especie no que levamos de século. Xa me chamou a atención mentres censaba, e quero pensar que se me tivo que escapar algún grupo por algún lado, porque senon a cifra é baixísima (a media dos últimos 15 anos é duns 430 exemplares). Agardemos ós resultados doutros censos para corroboralo.

Tamén cifras moi baixas para as cercetas (onde van aquelas máis de 500 que puiden contar en xaneiro do 2011), e para os asubiadores. Sen embargo, tanto o pato rabilongo coma o pato frisado pode dicirse que se manteñen na media das últimas décadas. E falando de anátidas, non podemos pasar por alto as estrelas deste ano na Ría de Ribadeo, os dous exemplares de pato rabeiro (haveldas) que saen por primeira vez no censo de acuáticas invernantes no noso estuario. Mencionar ademáis a presenza tamén dun eider (Somateria mollissima), que non inclúo no censo porque eu non o localicei. Pero sei que segue na ría, según me confirmou Gilberto S. Jardón, con quen me encontrei en Castropol un día.

Grupo de patos rabudos (Anas accuta)

Asubiadores (Anas penelope)


Deixando xa as anátidas, un dos datos máis positivos do censo é o de mazarico rabinegro (Limosa limosa), que cos 55 exemplares censados constitúe o récord de toda a serie histórica dos censos na ría. Unha especie que parece adaptarse ben ós cambios que sufriu o noso estuario desde fai anos. Igual que os cullereiros (Platalea leucorodia) que cos 20 exemplares deste inverno, segue aumentando a súa presenza ano a ano. No lado negativo volven situarse de novo os pilros comúns, cunha cifra inferior ó centenar, cando a media histórica supera cómodamente os dous centenares.

Cullereiros e mazaricos rabinegros



Cullereiros


E con isto remato o artigo. Aí quedan as cifras que saquei. E como dicía anteriormente, haberá que estar atentos ós datos doutros censos que se relizan na ría (SEO, SGHN, COA...) para ver qué números recolleron.

Bilurico das rochas


Garza real



Saúdos e ata a próxima.

Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


18 de febreiro: Día Mundial dos Humidais na Ría de Ribadeo

$
0
0



Outro ano máis celebraremos na Ría de Ribadeo o Día Mundial dos Humidais, realizando unha serie de actividades pola súa contorna. Estas actividades son completamente gratuitas e abertas ó público en xeral. Terán lugar o vindeiro sábado 18 de febreiro, son as seguintes:

- 10:00. Ruta ornitolóxica pola Ría de Ribadeo. Acompañados por Óscar Chao e por min mesmo, faremos unha ruta pola ría en autocar, parando nos mellores lugares para observar aves e aprender a distinguilas. Haberá dous puntos de saída. O primeiro na Oficina de Turismo ás 9:45, para aquelas persoas que non teñan coche e que non se queden a comer en Santa Cruz. E ás 10:00 recollerá en Santa Cruz ás persoas que suban en coche e que logo se van quedar a comer alí. Resulta imprescindible facer reserva previa no teléfono 982 128 689 (prazas limitadas).

- 14:00. Xantar no Monte de Santa Cruz. Ó finalizar a ruta, o autocar pasará primeiro por Santa Cruz para deixar ós que se quedan a xantar. E logo deixará ó resto de persoas fronte á Oficina de Turismo. Os que se queden, comerán nos merendeiros de Santa Cruz, coas mellores vistas que hai sobre a ría. A comida irá pola conta de cada asistente, así que ide preparados cos bocatas, tarteiras, ou o que gostedes!

- 16:00. Conferencia "Os humidais: educando na contorna natural" a cargo de Óscar Chao, na Casa da Ría de Ribadeo (Monte de Santa Cruz). Será o remate desta xornada adicada por completo ó noso mellor humidal. Óscar Chao, biólogo especializado en bioloxía mariña e responsable da páxina de Facebook "Aves e Natureza de Ribadeo", daranos a súa particular visión sobre a importancia dos humidais.

Así que xa sabedes, animádevos e participade con nosoutros nesta xornada na que gozaremos cos valores naturais da nosa ría, das aves, e de boa compaña!


Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


As actividades do Día dos Humidais no programa "Voces da Mariña"

$
0
0
Este sábado 18 de febreiro, celebraremos en Ribadeo o Día Mundial dos Humidais. Aquí deixo a entrevista que me fixeron onte no programa Voces da Mariña, de Radio Voz, falando sobre estas actividades, así como das aves da Ría de Ribadeo.






Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com



Así celebramos o Día Mundial dos Humidais en Ribadeo

$
0
0
O pasado 18 de febreiro celebramos en Ribadeo, por sexto ano consecutivo, o Día Mundial dos Humidais. Como de costume, realizamos unha ruta pola Ría de Ribadeo para observar aves. Nesta ocasión, os “guías” fomos Óscar Chao e máis eu. E aínda que as previsións meteorolóxicas non eran as mellores para ese día, finalmente tivemos moita sorte e o tempo permitiunos realizar a ruta con total normalidade.




As especies que puidemos observar durante a ruta foron as seguintes (falo de memoria, así que pode que se me escape algunha):

Ánade silbón / Anas penelope / Asubiador - pato asubión
Ánade real / Anas platyrhynchos / Lavanco
Porrón bastardo / Aythya marila / Pato bastardo - pato caribranco
Havelda / Clangula hyemalis / Pato rabeiro
Negrón / Melanitta nigra / Pentumeiro
Colimbo grande / Gavia immer / Mobella
Serreta mediana / Mergus serrator / Mergo cristado
Cormorán / Phalacrocorax carbo / Corvo mariño
Garceta / Egretta garzetta / Garzota
Garza real / Ardea cinerea / Garza real
Espátula / Platalea leucorodia / Cullereiro
Águila pescadora / Pandion haliaetus / Aguia pescadora
Correlimos común / Calidris alpina / Pilro común - pilro curlibico
Zarapito trinador / Numenius phaeopus / Mazarico chiador
Aguja colinegra / Limosa limosa / Mazarico rabinegro
Gaviota reidora / Chroicocephalus ridibundus / Gaivota chorona
Gaviota cana / Larus canus / Gaivota cana
Gaviota sombría / Larus fuscus / Gaivota escura
Gaviota patiamarilla / Larus michahellis / Gaivota patiamarela
Gavión atlántico / Larus marinus / Gaivotón
Charrán patinegro / Sterna sandvicensis / Carrán cristado






Xa pola tarde, na Casa da Ría, tivo lugar a interesante charla de Óscar titulada “Os humidais: educando na contorna natural”, que tamén foi un éxito.

Agardamos que tódolos participantes nesta xornada sairades satisfeitos, e sobre todo, sendo un pouquiño máis conscientes todos do valor da nosa ría, e da importancia de coidala. E os que non puidestes asistir, esperámosvos o próximo ano.



Saúdos

Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda

Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Águila pescadora en la Ría de Ribadeo

$
0
0
Los que sois habituales de este blog ya conocéis la especial debilidad que siento por esta especie invernante en la Ría de Ribadeo. Todo comenzó el 10 de diciembre del ya lejano año 2010, cuando tuve la suerte de ver un ejemplar de águila pescadora en la ría, y que era la primera observación de esta especie como invernante en nuestro humedal. 



Desde aquel momento me quedé prendado de esta majestuosa ave, que además hemos tenido la fortuna de que vino para quedarse, ya que desde aquel entonces no ha dejado de faltar a su cita anual con nosotros. Pero no sólo eso, sino que de ser sólo un ejemplar el que invernó por primera vez en nuestra ría en ese invierno del 2010-2011, aquella primera pescadora ha pasado a tener compañía en inviernos posteriores. 




Así, durante los siguientes años han sido varias las que han elegido el estuario del Eo para invernar, siendo este año tres las que se han quedado con nosotros. Dos de ellas fueron anilladas aquí, por lo que sabemos que repiten año tras año: la pionera Panchita, que porta anilla amarilla de PVC en su pata derecha con los dígitos 82, y Virgilia, con anilla amarilla con las letras LV en su pata izquierda. La tercera está sin anillar, por lo que no tenemos la certeza de si es repetidora o no.




Pues bien, si durante todos estos años he seguido con especial interés la evolución de esta reciente habitante de nuestra ría, lo cierto es que debido a la lejanía de los posaderos que utilizan, y a otras circunstancias, no había tenido la oportunidad de sacarles unas buenas fotos que fuesen merecedoras de su belleza. Y por fin, con la imprescindible ayuda de una embarcación, he tenido la oportunidad de desquitarme. En esta ocasión la modelo que ha posado para el reportaje es Virgilia, como podréis comprobar por su anilla, dando buena cuenta de una riquísima solla en su posadero favorito. Sin más, os dejo con el resto de fotos.















Saludos y hasta la próxima entrada.


Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda

Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


Vídeo águila pescadora Ría de Ribadeo

$
0
0
Para complementar la anterior entrada del blog (ver entrada) aquí os dejo este vídeo del águila pescadora que grabé el mismo día.



Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Pola charca de Rinlo

$
0
0
Publico hoxe unhas poucas fotos e o listado de especies observadas fai un par de semanas na charca de Rinlo. Ata agora non tivera tempo para poñerme a facelo, así que veñen con algo de retraso. Pero mellor tarde que nunca...



A charca atópase bastante cargada de auga nestes momentos. Para algunhas especies de aves, coma gaivotas ou anátidas, son as condicións óptimas. Sen embargo, para outras como as limícolas, estaría mellor cunha lámina de auga moito máis baixa. É nesas condicións cando soen aparecer por aquí algunhas das rarezas coas que xa nos temos atopado nestes últimos anos en Rinlo. Pero como digo, para iso o nivel da auga aínda ten que baixar bastante.






O máis destacado da miña visita foi a presenza dunha cerceta do estío (Anas querquedula) e unha galiñola negra (Fulica atra) xa citada por Carlos Sanjurjo con anterioridade. Supoño que será a mesma.

Cerceta do estío

Galiñola negra



Ademáis da cerceta, en canto a anátidas había tamén presenza de lavanco, pato cullerete, pato rabilongo e pato asubiador.

Lavanco

Pato cullerete e pato rabilongo

Pato asubiador (femia)



De limícolas, só había un tímido bilurico patirrubio, do que deixo esta malísima foto, unicamente a modo testemuñal.

Bilurico patirrubio



E coma últimas fotos, aquí van estas dunha garza real, unha lavandeira branca e unha pica dos prados.






Para rematar, deixo o listado completo de especies observadas na charca e na súa contorna.

Ánade silbón / Anas penelope / Asubiador - pato asubión
Ánade real / Anas platyrhynchos / Lavanco
Ánade rabudo / Anas acuta / Pato rabilongo
Cerceta carretona / Anas querquedula / Cerceta albela - cerceta do estío
Pato cuchara / Anas clypeata / Pato cullerete
Cormorán / Phalacrocorax carbo / Corvo mariño
Cormorán moñudo / Phalacrocorax aristotelis / Corvo mariño cristado
Garza real / Ardea cinerea / Garza real
Focha / Fulica atra / Galiñola negra
Archibebe común / Tringa totanus / Bilurico patirrubio - bilurico común
Gaviota sombría / Larus fuscus / Gaivota escura
Gaviota patiamarilla / Larus michahellis / Gaivota patiamarela
Gavión atlántico / Larus marinus / Gaivotón
Golondrina / Hirundo rustica / Andoriña - anduriña
Bisbita pratense / Anthus pratensis / Pica dos prados
Lavandera blanca / Motacilla alba / Lavandeira branca
Colirrojo tizón / Phoenicurus ochruros / Rabirrubio
Tarabilla / Saxicola torquatus / Chasco
Buitrón / Cisticola juncidis / Carriza dos xuncos


Pena corveira. Aquí estaban, coma sempre, os corvos mariños grandes e os cristados




Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


Cigüeñuelas

$
0
0


Hoy voy a ser muy breve. Únicamente quería subir al blog unas fotos que he sacado a estas hermosas aves, las cigüeñuelas. Es en Aldeaseca, Ávila, en una pequeña charca a las afueras del pueblo. Así que sin más, os dejo con las fotos y un pequeño video.














Y aquí va el vídeo. Con esto me despido hasta la próxima entrada. Saludos y gracias por la visita.



Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Pajareando por la playa (Penarronda)

$
0
0


La entrada de hoy recoge mi última visita a la playa de Penarronda, en la vecina Asturias. A escasos 7 km de Ribadeo, es una de mis playas favoritas, tanto en invierno para pajarear, como en verano para bañarme. Esta vez la visita fue de pajareo, claro.

Lo más habitual en esta época primaveral son los bandos de gaviotas descansando sobre la arena. Eso cuando no hay ningún paseante que las moleste, cosa por otro lado bastante frecuente. Y ya no digo nada de los perros (preguntad a mi amigo Xabi Prieto qué le parece este tema…).



 
En cuanto a las gaviotas, esta vez no había nada que se pueda considerar como “interesante”, por salirse de lo normal. Gaviotas patiamarillas (Larus michaellis), sombrías (Larus fuscus), gaviones atlánticos (Larus marinus) y alguna gaviota reidora (Chroicocephalus ridibundus).





  
Algo más interesante pude observar en cuanto a limícolas, ya que entre un grupito de correlimos comunes (Calidris alpina) y chorlitejos grandes (Charadrius hiaticula), había un pequeño chorlitejo patinegro (Charadrius alexandrinus), menos frecuente por aquí.


Correlimos comunes

Chorlitejo grande


Chorlitejo patinegro




 
En las cercanas islas Pantorgas se podían observar gaviotas y cormoranes moñudos (Phalacrocorax aristotelis) acarreando material para sus nidos. Y en las proximidades de los islotes observé un grupo de delfines, aunque no tengo fotos para colgar.

Islas Pantorgas


Como siempre, un gustazo acercarse a Penarronda. Saludos y hasta la próxima entrada.



Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Abejarucos y otras aves en la meseta

$
0
0
Vuelvo de nuevo a salir de pajareo por la meseta abulense. El pasado 1 de mayo estuve en un espectacular enclave de la provincia de Ávila, un tramo del río Trabancos. Bueno, más que río, lo correcto es hablar de cauce, ya que el río está completamente seco. Pero no os engañéis, porque esto no quiere decir que no haya vida en la zona, sino todo lo contrario. Y aunque ver un río seco provoca una extraña sensación de nostalgia, imaginando cómo sería tiempo atrás, también es cierto que el paisaje es realmente bello.








En la zona se combinan diferentes tipos de paisaje, como es el propio cauce del río, una zona adehesada, con encinas y campos de cereal, una más densa de bosque mediterráneo, otra de pinar, y varias ruinas de edificaciones rurales antiguas, óptimas para el anidamiento de diversas especies de aves campestres. Y todo esto en un reducidísimo espacio, con las posibilidades que esto ofrece a numerosas especies, ya no sólo de aves. Los conejos abundan además en la zona, lo que supone que depredadores como determinadas aves rapaces tienen alimento asegurado (águila imperial, búho real...). 



Pero hay más depredadores que no son aves. Esta jineta me la encontré muerta, lo que confirma su presencia en la zona. Viva es mucho más difícil de ver, ya que tiene hábitos casi exclusivamente nocturnos.



Y si bello es el paisaje, qué decir de estas hermosas aves, los abejarucos, principal motivo por el que comencé a visitar esta zona. Aquí os dejo unas pocas fotos y un vídeo.










Para finalizar esta entrada, lo hago con una relación completa de las aves que observé este día, y fotos de algunas de ellas.

Perdiz roja / Alectoris rufa / Perdiz
Milano negro / Milvus migrans / Miñato queimado - millafre negro
Milano real / Milvus milvus / Miñato real - millafre real
Ratonero / Buteo buteo / Miñato
Águila calzada / Hieraaetus pennatus / Águia calzada
Cernícalo / Falco tinnunculus / Lagarteiro
Paloma Torcaz / Columba palumbus / Pombo torcaz
Tórtola europea / Streptopelia turtur / Rula
Cuco / Cuculus canorus / Cuco
Vencejo / Apus apus / Cirrio - vencello
Abejaruco / Merops apiaster / Abellaruco
Abubilla / Upupa epops / Bubela
Golondrina / Hirundo rustica / Andoriña - anduriña
Ruiseñor / Luscinia megarhynchos / Reiseñor
Mirlo / Turdus merula / Merlo
Curruca cabecinegra / Sylvia melanocephala / Papuxa cabecinegra
Herrerillo / Cyanistes caeruleus / Monxiña (galego local) - ferreiriño azul
Carbonero / Parus major / Ferreiro abelleiro - ferreiriño real
Alcaudón / Lanius senator / Picanzo cabecirrubio
Estornino negro / Sturnus unicolor / Estorniño negro
Gorrión / Passer domesticus / Pardal
Pinzón / Fringilla coelebs / Pimpín
Jilguero / Carduelis carduelis / Xílgaro

Escribano triguero / Emberiza calandra / Trigueiro - trigueirón

Abubilla

Alcaudón

Pinzón (hembra)

Águila calzada




Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com


Agosto na Ría de Ribadeo

$
0
0
Aquí van unhas fotos da miña última saída para observar aves pola Ría de Ribadeo. Foi o pasado 7 de agosto, acompañado de Fran Tornero, que se achegou desde San Cibrao a dar unha voltiña comigo pola ría.

O bo de madrugar, aínda estando de vacacións, é que che permite ver o amencer, e este día, con bastantes nubes pola mañá, foi ben fermoso. Así o vimos desde a praia de Salías.




A marea estaba xa bastante baixa cando chegamos, así que a falta de limícolas, o que había eran gaivotas choronas (Chroicocephalus ridibundus), lavancos (Anas platyrhynchos), garzas (Ardea cinerea) reais e garzotas (Egretta garzetta). Perdoade pola última destas fotos, que é malísima, pero serve para ver o que había.









De aí pasamos á Punta de Castropol, coa esperanza de ver algo interesante no tesón ou na enseada da Lieira. Pero non foi así. Apenas unhas gaivotas patiamarelas (Larus michahellis), gaivotóns (Larus marinus) e uns corvos mariños (Phalacrocorax carbo) no tesón da Berlinga.




Así que seguimos cara á Veiga, e alí sí que puidemos ver os limícolas que non estaban en Salías. Uns 15 biluricos pativerdes (Tringa nebularia), varios biluricos bailóns (Actitis hypoleucos) e un mazarico rabinegro (Limosa limosa).





A última parada fixémola no Muro das Lamas. Desde alí pódense ver varios dos pousadoiros colocados para as aguias pescadoras, pero estaban baleiros ou ocupados por outras especies. Así que este día ningunha sinal de pescadoras na ría. Sen embargo onte mesmo, Carlos Sanjurjo mandábame un whatsapp cun vídeo de Panchita recén chegada. Supoño que chegaría polo tanto durante estes últimos días. Como Carlos me dicía, parece que a nosa amiga cada ano chega máis cedo. Os primeiros anos facíao a primeiros de setembro, ultimamente a finais de agosto, e este ano semella que se superou chegando a principios de mes.
E hoxe Carlos avisábame da chegada da outra pescadora anelada que inverna na nosa ría, Virgilia. Asi que xa están as dúas.
O que si que puidemos ver desde aquí foron uns 20 mazaricos (Numenius spp). Diría que mazaricos reais, pero estaban demasiado lonxe como para poder aseguralo.
E isto foi todo nesta xornada de agosto pola Ría de Ribadeo. Saúdos e ata a próxima.

Imaxes e texto baixo licenza Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com

Abejarucos y chotacabras

$
0
0
Si en la anterior entrada os contaba lo que había visto en mi última visita a la Ría de Ribadeo, ahora paso al extremo opuesto, a los campos de Castilla. En Aldeaseca (Ávila) he disfrutado de dos de las aves más características del verano. Por un lado, los abejarucos (Merops apiaster) que estos días había por centenares en su paso migratorio posnupcial, camino de sus cuarteles de invierno en África.





 
Y al atardecer, en un pinar de la localidad, acudí a mi cita anual con los chotacabras (Caprimulgus europaeus). Aunque antes del atardecer, dando un pequeño paseo por el pinar, encontré este pozo abandonado que parecía un oasis en medio del desierto caluroso que es Castilla en esta época. Y más si tiene agua, como es el caso.




Por allí rondaban liebres, pequeños pajarillos propios de los pinares, y rabilargos, que vi muchos. Aquí una pluma que alguno de ellos perdió.



 
Ya de noche los chotacabras no fallaron. Uno de ellos se quedó a escasos metros de mí sobrevolando unos instantes, aunque no lo suficiente como para poder fotografiarlo. La única prueba gráfica de mi encuentro con ellos este año es esta pésima fotografía, de uno posado en una rama de un pino. Aunque hay que echarle mucha imaginación para verlo, lo reconozco. Ahí os dejo el reto, je, je, je.




 
También por allí andaba el búho real, al que estuve escuchando un buen rato mientras disfrutaba de otra de mis aficiones, la observación de las estrellas. Qué cielo más limpio tiene esta zona. Finalizo esta entrada con una foto de la Osa Mayor y la Estrella Polar. No tengo un buen equipo para poder hacer fotografía astronómica, pero se ven perfectamente. La Osa Mayor en el centro de la fotografía y la Estrella Polar arriba a la derecha. Marcando el norte.



 
Saludos y hasta la próxima.

Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com



Parque Polvoranca: especies autóctonas e invasoras

$
0
0
En esta ocasión he ido a dar un paseo al Parque Polvoranca, al sur de Madrid. Es un lugar al que suelo ir de vez en cuando, ya que es un buen lugar para observar y fotografiar aves. Y como indico en el título de esta entrada, no sólo aves autóctonas, sino también exóticas o invasoras. Aquí se mezclan como en pocos lugares que conozco las primeras con las segundas.

Vamos primero con las autóctonas. Estamos en plena época de paso posnupcial, y éste es un estupendo lugar para observar pequeños pajarillos que están ahora mismo en migración. Es el caso del papamoscas cerrojillo o del mosquitero musical.

Papamoscas cerrojillo

Papamoscas cerrojillo

Mosquitero musical





A la Laguna de Mari Pascuala llegué un poco tarde y no me dió tiempo a ver salir las gaviotas que se concentran allí por centenares para dormir, y la abandonan por la mañana. Hacen lo mismo las garcillas bueyeras, a las que sí que vi salir volando en varios bandos cuando me estaba acercando, pero apenas pude fotografiar a una que se quedó rezagada.




Por allí andaba también una garza real, varias fochas, azulones, gallinetas, y una pequeña sorpresa que es la primera vez que veo allí, un andarríos chico.

Focha

Azulón

Gallineta

Garza real

Andarríos chico



En cuanto a las especies exóticas o invasoras, las cotorras no podían faltar, ya que las hay por centenares.


Nido de cotorras argentinas



También cuatro gansos del Nilo, que ya he visto allí más veces.






Y otra foránea introducida, y con mucho éxito para su especie, la tortuga de Florida.




Para finalizar, os dejo la lista completa de especies identificadas:

Ánade azulón / Anas platyrhynchos / Lavanco
Perdiz roja / Alectoris rufa / Perdiz
Zampullín común / Tachybaptus ruficollis / Mergullón pequeno
Garcilla bueyera / Bubulcus ibis / Garza boieira - garza mediana
Garza real / Ardea cinerea / Garza real
Gallineta / Gallinula chloropus / Galiña de río - galiñola
Focha / Fulica atra / Galiñola negra
Andarríos chico / Actitis hypoleucos / Bilurico das rochas - bilurico bailón
Paloma Zurita / Columba oenas / Pombo pequeno - pomba zura
Paloma Torcaz / Columba palumbus / Pombo torcaz
Tórtola turca / Streptopelia decaocto / Tórtora turca
Cotorra argentina / Myiopsitta monachus / Cotorra arxentina
Avión común / Delichon urbicon / Andoriña de cu branco
Abejaruco / Merops apiaster / Abellaruco
Abubilla / Upupa epops / Bubela
Pito real / Picus viridis / Peto verde
Pico picapinos / Dendrocopos major / Peto real
Golondrina / Hirundo rustica / Andoriña - anduriña
Lavandera blanca / Motacilla alba / Lavandeira branca
Mirlo / Turdus merula / Merlo
Ruiseñor bastardo / Cettia cetti / Reiseñor da auga - reiseñor bravo
Mosquitero musical / Phylloscopus trochilus / Picafollas musical
Papamoscas cerrojillo / Ficedula hypoleuca / Papamoscas negro
Herrerillo / Cyanistes caeruleus / Monxiña (galego local) - ferreiriño azul
Carbonero / Parus major / Ferreiro abelleiro - ferreiriño real
Urraca / Pica pica / Pega
Estornino pinto / Sturnus vulgaris / Estorniño pinto
Estornino negro / Sturnus unicolor / Estorniño negro
Gorrión / Passer domesticus / Pardal
Gorrión molinero / Passer montanus / Pardal montés
Jilguero / Carduelis carduelis / Xílgaro
Ganso del Nilo / Alopochen aegyptiaca / Ganso exipcio

Un saludo y hasta la próxima entrada.

Imágenes y texto bajo licencia Creative Commons
Enrique Sampedro Miranda
Blog Ría de Ribadeo: www.riaderibadeo.com
Viewing all 349 articles
Browse latest View live